21. Rezerwy

Przy wyliczaniu wartości bieżącej rezerw długoterminowych zastosowano realną, wolną od ryzyka stopę dyskonta w wysokości 2,0% (2013 rok: 2,5%) lub odpowiadającą im stopę nominalną.

Rezerwa na sprawy sądowe

Rezerwy na sprawy sądowe dotyczą głównie roszczenia AXA TUiR S. A. w Warszawie oraz XL Insurance Co. Ltd. w Londynie w związku z wypadkiem kolejowym mającym miejsce 28 czerwca 2008 roku. PKP Cargo S.A. wystąpiło do AXA TUiR S.A. o odszkodowanie za poniesione straty. W efekcie ubezpieczyciel dochodzi zwrotu kosztów. Na dzień 31 grudnia 2014 roku kwota rezerwy wynosi 3 180 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2013 roku: 3 786 tys. zł), z czego 1 939 tys. zł to należność główna, a pozostałą część dotyczy naliczonych odsetek. Ostateczny termin rozliczenia i kwota zobowiązania Grupy zależą od rozstrzygnięcia postępowania sądowego.

Rezerwa na ochronę środowiska

Jednostka Dominująca

W związku ze stwierdzonym, w wyniku przeprowadzonych badań, zanieczyszczeniem należących do Jednostki Dominującej terenów oraz dwóch hal wydziału elektrolizy substancjami chemicznymi (głównie rtęcią), utworzono rezerwę na rekultywację tych terenów oraz na koszty obniżenia zawartości rtęci w murach tych budynków.

Dokonując szacunku kwoty rezerwy przyjęto założenie, że prace rekultywacyjne zostaną przeprowadzone w latach 2015-2031. Przed aktualizacją wartości rezerwy dokonaną w 2014 roku zakładano wykonanie prac rekultywacyjnych do roku 2028. Rezerwę na rekultywację terenów oszacowano w wysokości bezpośrednich kosztów wybrania zanieczyszczonego gruntu, transportu na składowisko oraz opłat środowiskowych za złożenie odpadów na składowisko. Szacunków dokonano biorąc pod uwagę wielkość terenu zanieczyszczonego, głębokość występowania skażenia oraz szacowany stopień zanieczyszczenia gruntów. Rezerwę na oczyszczenie hal oszacowano w wysokości kosztów niezbędnych do oczyszczenia murów w takim stopniu, aby ilość rtęci nie przekraczała poziomów dopuszczalnych, dzięki czemu gruz z późniejszego wyburzenia obiektów będzie można składować jako odpady obojętne i inne niż niebezpieczne.

Wartość rezerwy wynosi 16 075 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 15 370 tys. zł).

W 2014 i 2013 roku Jednostka Dominująca nie poniosła istotnych wydatków związanych z rekultywacją.

Grupa Kapitałowa Grupa Azoty PUŁAWY

Rezerwy te obejmują głównie:

• rezerwę na zobowiązania związane z rekultywacją i monitoringiem składowisk odpadów,
• rezerwę na zobowiązania związane z wycofaniem z używania wyrobów zawierających azbest,
• rezerwę na zobowiązania związane z opróżnieniem instalacji produkcyjnych i zbiorników oraz zagospodarowaniem usuniętych odpadów.

Dla rezerwy dotyczącej rekultywacji składowiska odpadów w Grupie Azoty PUŁAWY przyjęto 23,5 letni okres dalszego użytkowania oraz 30 letni monitorowania zamkniętego składowiska odpadów, natomiast w GZNF „Fosfory” około 25 letni okres monitorowania zamkniętego składowiska w Wiślince. Obowiązek rekultywacji i monitorowania wynika z przepisów prawa. Kwota tej rezerwy wynosi 7 313 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 6 662 tys. zł).

Dla rezerwy dotyczącej wycofania z używania wyrobów zawierających azbest w Grupie Azoty PUŁAWY przyjęto proporcjonalne ponoszenie kosztów w 17,5 letnim okresie ich wycofywania, natomiast w GZNF „Fosfory” Sp. z o.o. przyjęto, że proces usuwania azbestu zostanie zakończony w 2015 roku. Obowiązek wycofania z używania wyrobów zawierających azbest wynika z przepisów prawa.

Dla rezerwy dotyczącej opróżnienia instalacji produkcyjnych i zagospodarowania usuniętych odpadów przyjęto 23,5 letni okres dalszego użytkowania instalacji. Obowiązek opróżnienia instalacji produkcyjnych i zagospodarowania usuniętych odpadów wynika z przepisów prawa. Łączna wartość tych rezerw wynosi 5 505 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 6 437 tys. zł).

Grupa Kapitałowa Grupa Azoty POLICE

Rezerwa na rekultywację została utworzona na pokrycie przyszłych kosztów rekultywacji, monitoringu i ochrony wód powierzchniowych dla składowisk siarczanu żelaza i fosfogipsu. Wartość rezerwy wynika z przewidywanych kosztów do poniesienia po zamknięciu składowisk z uwzględnieniem czasu, jaki upłynął od rozpoczęcia eksploatacji składowisk do dnia jej zakończenia. Na dzień 31 grudnia 2014 roku wysokość rezerwy wynosi 32 418 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 30 886 tys. zł).

Rezerwa na czyszczenie instalacji z substancji chemicznych została utworzona na podjęcie działań w przypadku zakończenia eksploatacji poszczególnych instalacji produkcyjnych. Wartość rezerwy została oszacowana na podstawie kosztorysów sporządzonych przez poszczególne zakłady produkcyjne, osobno dla każdej linii produkcyjnej. Kwota rezerwy wynosi 4 578 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 7 210 tys. zł).

Rezerwa na zbiorniki oczyszczalni została utworzona na opróżnienie dwóch zbiorników ziemnych osadu, znajdujących się na terenie zakładowej oczyszczalni ścieków. Osady z czyszczenia zbiorników przeznaczone będą w całości do rekultywacji terenu składowiska fosfogipsu pozostałego do zrekultywowania po zakończeniu ewakuacji fosfogipsu. Wartość rezerwy oszacowano na podstawie wyceny prac związanych z wydobyciem i transportem osadów. Kwota rezerwy wynosi 10 533 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 8 762 tys. zł).

Grupa Kapitałowa Grupa Azoty ZAK

Na podstawie wyników wstępnych badań jakości gruntów stwierdzono, iż na terenie spółki w kilku miejscach zostały przekroczone dopuszczalne wartości takich parametrów jak: metale ciężkie, BTEX, ftalany, oleje mineralne, WWA. Dokonując szacunku kwoty rezerwy na rekultywację terenów zanieczyszczonych substancjami chemicznymi przyjęto założenie, że prace rekultywacyjne zostaną przeprowadzone do 2030 roku. Wartość bieżąca rezerwy na rekultywację terenów wynosi 16 661 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 19 924 tys. zł). Zmniejszenie wartości rezerwy wynika z aktualizacji mającej związek z prowadzonymi w niektórych lokalizacjach pracami.

Grupa utworzyła rezerwę na składowiska osadów ściekowych. Przyjęto założenie, że prace rekultywacyjne zostaną przeprowadzone w latach 2009-2016. Wartość bieżąca rezerwy na rekultywację składowisk osadów ściekowych wynosi 4 133 tys. zł (31 grudnia 2013 roku: 8 564 tys. zł).

Rezerwa na likwidację Wytwórni Wyrobów Elektrolizy Rtęciowej

W związku z podjęciem decyzji o likwidacji budynku Wytwórni Wyrobów Elektrolizy Rtęciowej, utworzono rezerwę na koszty likwidacji nieruchomości.

Dokonując szacunku kwoty rezerwy na likwidację Wytwórni Wyrobów Elektrolizy Rtęciowej przyjęto założenie, że zakończenie prac rekultywacyjnych nastąpi do końca 2031 roku (poprzednio szacowano, że nastąpi to do roku 2026).

Wartość rezerwy oszacowano uwzględniając koszty wyburzeń budynków i budowli oraz koszty składowania odpadów na składowiskach.

W 2014 roku poniesiono wydatki w kwocie 421 tys. zł (w 2013 roku 667 tys. zł).

Rezerwa na prawa do emisji CO2

Rezerwa utworzona jest na zobowiązania wynikające z emisji zanieczyszczeń do powietrza, które są wyceniane jako iloczyn ilości praw niezbędnych do umorzenia w związku z dokonaną emisją oraz jednostkowego kosztu praw do emisji posiadanych przez Grupę oraz należnych na dzień bilansowy. Grupa jest zobowiązana do umorzenia odpowiedniej ilości praw do emisji do końca kwietnia kolejnego roku.

Informacje o ilości posiadanych i należnych praw do emisji oraz ilości emisji zostały przedstawione w nocie 15.1. W celu zabezpieczenia ilości jednostek emisji potrzebnych do rozliczenia za 2014 rok spółki z Grupy nabywały uprawnienia w ciągu 2014 roku oraz dokonywały transakcji zakupu praw na rynku terminowym z realizacją przed końcem kwietnia 2015 roku.

Zmiana stanu rezerw