Jednostka Dominująca
Zgodnie z przyjętą w obszarze badań i rozwoju strategią Grupy Azoty, realizowane w 2014 roku badania były ukierunkowane na poprawę jakości wytwarzanych wyrobów, optymalizację pracy wybranych ciągów produkcyjnych, jak również obejmowały prace nad technologiami wytwarzania innowacyjnych produktów. W tym celu Jednostka Dominująca ściśle współpracowała z wieloma uznanymi uczelniami i instytucjami naukowymi.
Do ważniejszych prowadzonych w 2014 roku prac badawczo-rozwojowych należały:
- w obszarze nawozowym - doskonalenie procesu produkcji nawozów m.in. poprzez dobór dodatków nieorganicznych oraz antyzbrylaczy wpływających na poprawę własności fizykochemicznych nawozów,
- w segmencie tworzyw - badania nad rozszerzeniem gamy oferowanych produktów poprzez opracowanie nowych odmian modyfikowanych tworzyw sztucznych, z użyciem różnorodnych dodatków, umożliwiających specjalistyczne zastosowania modyfikowanych nimi tworzyw m.in. dla przemysłu motoryzacyjnego,
Prowadzono również badania nad obniżeniem kosztów wytwarzania jednego z głównych wyrobów – kaprolaktamu i nad dalszą poprawą jego jakości (m.in. poprzez optymalizację pracy wybranych węzłów) oraz badania nad poprawą jakości polioksymetylenu (m.in. w zakresie obniżenia emisji resztkowego formaldehydu),
- w obszarze dywersyfikacji produktowej - badania nad opracowaniem technologii wytwarzania zaawansowanych technologicznie materiałów i wyrobów.
Podczas Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL Grupa Azoty w kategorii „Nowoczesne rozwiązania przemysłu polskiego” otrzymała medal za tworzywo Tarnoform drugiej generacji o niskiej emisji formaldehydu do zastosowań motoryzacyjnych. Ponadto w kategorii „Nowoczesne rozwiązania przemysłu polskiego”, jury targów przyznało Jednostce Dominującej wyróżnienie za Tarnamid modyfikowany kaprolaktamem.
Grupa Azoty PUŁAWY
W czerwcu 2014 roku uruchomiono instalację odwadniania osadów z biologicznej oczyszczalni ścieków, zrealizowaną w ramach projektu „Optymalizacja metod zagospodarowania odpadów powiertniczych” w programie BLUE GAS Polski Gaz Łupkowy. Spółka pełni funkcję Lidera Konsorcjum realizującego projekt dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
W obszarze nawozowym zakończono prace przygotowawcze dla projektu inwestycyjnego w obszarze granulacji mechanicznej nawozów na bazie saletry amonowej i w roku 2015 spodziewane jest uruchomienie procesu inwestycyjnego.
W dniu 23 grudnia 2014 roku Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przekazało informację o pozytywnej ocenie merytorycznej i zarekomendowało do dofinansowania projekt „Wsparcie dla rolnictwa niskoemisyjnego - zdolnego do adaptacji do zmian klimatu obecnie oraz w perspektywie lat 2030 i 2050”.
Projekt jest realizowany w ramach konsorcjum, w skład którego oprócz Grupy Azoty PUŁAWY wchodzą:
- Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy – Koordynator Projektu,
- Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk,
- Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy.
Celem 3-letniego projektu jest poprawa wydajności wykorzystywania zasobów poprzez wdrożenie innowacyjnych niskowęglowych praktyk rolniczych oraz promocję zrównoważonego stosowania mineralnych nawozów przez gospodarstwa rolne w Polsce. Wykonana zostanie ocena zastosowania efektywnych technicznie i ekonomicznie praktyk rolniczych obecnie oraz z uwzględnieniem prognozowanych zmian klimatycznych w perspektywie lat 2030 i 2050.
W ramach projektu przeprowadzona zostanie analiza emisyjności stosowania nawozów od poziomu ich wytwarzania poprzez ocenę emisyjności obecnych praktyk rolniczych w reprezentatywnej grupie gospodarstw w Polsce oraz weryfikacja metod szacunków emisji dla najbardziej obiecujących praktyk mitygacyjnych z uwzględnieniem pomiarów polowych i ocenę efektywności technicznej i ekonomicznej tych praktyk metodą LCA (Low Carbon Agriculture) z uwzględnieniem potrzeby adaptacji gospodarstw do zmieniających się warunków klimatycznych.
Przeprowadzone badania będą podstawą opracowania certyfikatów na zastosowanie nawozów prowadzące do zmniejszenia śladu węglowego (emisji gazów cieplarnianych). Wyniki przeprowadzonych prac wykorzystane zostaną w programowaniu działań polityki rolnej Polski w zakresie działań klimatycznych oraz doskonalenia metod szacowania emisji z rolnictwa w Krajowym Systemie Inwentaryzacji i Szacowania Emisji.
W należącej do Grupy Azoty PUŁAWY spółce GZNF „Fosfory” Sp. z o. o. opracowano technologię odzysku fosforanów z odcieków ze składowiska fosfogipsu w Wiślince umożliwiającą odzysk 100 % fosforanów zawartych w odciekach poprzez wbudowywanie ich w strukturę krystaliczną nawozów kompleksowych wytwarzanych w spółce. Oprócz dodatniego efektu ekonomicznego opracowana technologia ma duże znaczenie ekologiczne, gdyż pozwala na przyspieszenie procesu rekultywacji składowiska, poprawia stan środowiska naturalnego oraz wpisuje się w strategię zrównoważonego rozwoju zmniejszając zużycie zasobów naturalnych wody oraz surowców fosforowych.
W kolejnej spółce Grupy Azoty PUŁAWY - Zakładach Azotowych Chorzów S.A. opracowano technologię otrzymywania roztworu azotanu magnezu oraz prowadzono prace koncepcyjne nad otrzymywaniem kwasów tłuszczowych w destylacji frakcyjnej frakcji lekkiej z destylacji kwasów tłuszczowych powstałych podczas produkcji stearyny.
Ponadto prowadzono prace koncepcyjne nad otrzymywaniem KNO3 z roztworów odpadowych.
Grupa Azoty ZAK S.A.
W roku 2014 działalność badawczo-rozwojowa koncentrowała się na poszukiwaniu nowych produktów, które poszerzą ofertę handlową Grupy Azoty ZAK S.A. oraz możliwości wprowadzenia usprawnień technicznych i technologicznych, zmniejszających energochłonność produkcji najważniejszych półproduktów.
W obszarze objętym zakresem działalności Jednostki Biznesowej OXOPLAST prace badawcze i rozwojowe dotyczyły przede wszystkim nowych rodzajów plastyfikatorów, z kategorii tak zwanych plastyfikatorów „nieftalanowych” oraz innych niż alkohole kierunków przetwarzania aldehydów masłowych (półproduktów syntezy OXO). Rozpoczęto rozruch nowej instalacji plastyfikatora bis-1,4-beznenodikarboksylanu 2-etyloheksylu o zdolności produkcyjnej 50 tys. ton na rok. Kontynuowano badania w kierunku poszerzenia palety wytwarzanych w Grupie Azoty ZAK S.A. plastyfikatorów nieftalanowych, w tym również pochodzenia biologicznego.
W obszarze nawozowym prowadzone są prace nad nowymi kompozycjami nawozowymi. Trwają prace nad wprowadzeniem do produkcji nawozów ciekłych.
Równolegle analizowane są różne możliwości obniżenia energochłonności wytwarzania podstawowych półproduktów, przede wszystkim amoniaku. Unowocześnianie metod produkcji podstawowych półproduktów dla produkcji nawozów drogą modernizacji procesów technologicznych jest również nakierowane na zwiększenie poziomu ich niezawodności.
Grupa Azoty POLICE
Prowadzone prace badawczo-rozwojowe objęły wykonanie
- badań w skali laboratoryjnej i ćwierć-technicznej,
- prób w skali przemysłowej,
- studiów wykonalności, ekspertyz i analiz.
Powyższe prace prowadzono głównie w oparciu o współpracę z placówkami zewnętrznymi krajowymi i zagranicznymi.
Oprócz nowych tematów, w roku 2014 kontynuowano realizację zadań z roku 2013.
Poniżej przedstawiono listę ważniejszych zrealizowanych tematów:
- studium wykonalności modernizacji układu wyparnego na Wydziale Kwasu Fosforowego - przejście z jednostopniowego na trójstopniowy układ wyparny,
- badania nad możliwością odzysku fosforu z odcieków ze składowiska fosfogipsu,
- badania nad usuwaniem zanieczyszczeń z kwasu fosforowego,
- kompleksowe badania mające wpływ na poprawę jakości nawozów – dobór środków powlekających oraz ocena wpływu parametrów powietrza chłodzącego na jakość nawozów,
- badania przydatności siarczanu magnezu otrzymanego w wyniku neutralizacji kwasu pohydrolitycznego magnezytem w segmencie nawozowym,
- analiza możliwości produkowania roztworu AdBlue bezpośrednio z roztworu mocznika opuszczającego węzeł syntezy.